Historia

Parafia Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Ruścu położona jest na południowo-zachodnim krańcu archidiecezji łódzkiej, w dekanacie szczercowskim w powiecie bełchatowskim, przy drodze wiodącej z Wrocławia do Warszawy. Parafia od 1818 r. należała do diecezji kujawsko-kaliskiej.

Pierwsze historyczne wzmianki o Ruścu pochodzą z 1386 r., gdy król Władysław Jagiełło przekazał Rusiec wojewodzie kaliskiemu i staroście łęczyckiemu. W XV wieku Rusiec nosił nazwę Rusinowice. W XVI i XVII wieku Rusiec należał do rodziny Koniecpolskich, którzy nad rzeką Nieciecz, na wysepce otoczonej bagnami zbudowali warowną rezydencję. Jan Koniecpolski, wojewoda sieradzki, zmienił nazwę Rusinowice na Toporów. Senator Stanisław Koniecpolski, hetman wielki koronny i doradca królewski, w 1609 r. nadał osadzie prawa miejskie. Toporów był ważnym ośrodkiem handlowym. Stanowił rynek wymiany towarowej dla rolniczego zaplecza dóbr Koniecpolskich. W XVIII wieku Toporów stracił swoją świetność i przeszedł w posiadanie rodu Walewskich. Od 1864 r. Rusiec jest wsią rządową.

W 1643 r. Prymas Polski abp gnieźnieński Maciej Lubieński erygował parafię w Ruścu, gdzie był już wcześniej drewniany kościół, rozebrany w roku 1642. W jego miejsce wybudowano nową świątynię pw. Nawiedzenia NMP, z fundacji Jana Koniecpolskiego. W latach 1895-1911 został zbudowany nowy, murowany kościół, konsekrowany w 1913 r. przez biskupa kujawsko-kaliskiego Zdzisława Zdzitowieckiego. Do nowego kościoła przeniesiono ze starej świątyni m.in. trzy ołtarze, chrzcielnicę, krzyż procesyjny, ambonę, monstrancję i kielich.

Budowę kościoła rozpoczął ks. Ryszard Wysakowski, a ukończył ksiądz proboszcz Kazubiński. W czasie I wojny światowej kościół został ostrzelany. Na pamiątkę tego wydarzenia jeden z pocisków został wmurowany nad drzwiami wejściowymi do zakrystii. W czasie II wojny światowej życie religijne w kościele zamarło. Na początku okupacji Niemcy zamykali w kościele ludzi schwytanych w czasie łapanek, a następnie wywozili ich na roboty do Niemiec. Od listopada 1941 do stycznia 1945 r. kościół pełnił funkcję magazynu zbożowego. Mieszkańcy parafii byli wysiedlani, a na ich miejsce zostali sprowadzeni ludzie z Wołynia i Ukrainy. Łączyli oni przejęte gospodarstwa i zatrudniali w nich część miejscowej ludności. Posługi religijne w czasie wojny na tym terenie sprawował ksiądz dojeżdżający z Wąsoszy.

W prezbiterium znajduje się jeden z najwspanialszych zabytków świątyni – ołtarz główny z początków XVIII w. Pośrodku retabulum znajduje się obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem. Zwieńczenie ołtarza ma formę naczółka z figurą św. Elżbiety (patronki kościoła) w centrum.

W całym kościele dominują motywy roślinne. W prezbiterium namalowany jest także obraz Jezusa w czerwonej szacie oraz w koronie cierniowej. Sklepienie to przede wszystkim obrazy z Biblii, aniołowie na obłokach, Baranek na tle gwieździstego nieba. Wszystkie ornamenty są ręcznie malowane.

Na uwagę zasługuje również umieszczony w zakrystii obraz – portret Jana Koniecpolskiego. Jest to kopia wykonana w 1899 lub 1890 r. Obraz utrzymany w tradycji baroku. Na neutralnym tle przedstawia klęczącą postać Koniecpolskiego ze złożonymi do modlitwy rękoma.

W nawie głównej występuje sklepienie krzyżowo żebrowe. Nawę tę „wyciągniętą” ku górze ubezpieczają arkady. Łączą one z zewnątrz każdy filar, a same mury kościoła wzmocnione są na solidnych skarpach przybudowanych od zewnątrz.

Dodatkowe informacje